Η νηστεία στην περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής ξεκινάει από την ημέρα της Καθαράς Δευτέρας και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο.
Διαρκεί περίπου 48 ημέρες και στην διάρκεια της απαγορεύεται να καταναλωθούν όλα τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως το κρέας, τα γαλακτοκομικά, τα αυγά και το ψάρι.
Ορισμένοι πιστοί ακολουθούν ακόμη πιο αυστηρή νηστεία, καταναλώνοντας τα γεύματα τους μέσα στην εβδομάδα χωρίς λάδι, με εξαίρεση μόνο το Σαββατοκύριακο.
Τι σημαίνει η νηστεία για την Ορθοδοξία
Η νηστεία για την Ορθόδοξη Εκκλησία μας αποτελεί μία περίοδο μετάνοιας, αυτοκριτικής και αποχής από πειρασμούς και καταχρήσεις. Βοηθάει τους ανθρώπους να έρθουν πιο κοντά με τον Θεό και να επιτύχουν την πνευματική υγεία.
Περιλαμβάνει την αποχή από την κατανάλωση του κρέατος, των αυγών, των ψαριών, των γαλακτοκομικών και σε συγκεκριμένες μέρες και του ελαιολάδου. Η διατροφή τις μέρες της νηστείας αποτελείται κυρίως από τρόφιμα φυτικής προέλευσης, όπως φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια και θαλασσινά.
Ποιές είναι οι περίοδοι της νηστείας
Η Μεγάλη Σαρακοστή δεν αποτελεί την μοναδική νηστεία σύμφωνα με την παράδοση της Ορθόδοξης εκκλησίας. Υπάρχουν μεμονωμένες μέρες νηστείας όπως την ημέρα του Σταυρού αλλά και άλλες μεγαλύτερες περίοδοι. Συγκεκριμένα:
- Η νηστεία των Χριστουγέννων: Δεν επιτρέπεται η κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικών, αυγών και διαρκεί 40 ημέρες
- Η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου: Δεν επιτρέπεται η κατανάλωση κρέατος γαλακτοκομικών και αυγών και διαρκεί 14 μέρες. Ξεκινάει 1η Αυγούστου και τελειώνει στις 14 Αυγούστου
- Η νηστεία της Τυρινής: Δεν επιτρέπεται μόνο η κατανάλωση κρέατος και διαρκεί την τρίτη και τελευταία εβδομάδα του Τριωδίου
Ωστόσο, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους κάθε Τετάρτη και Παρασκευή, δεν επιτρέπεται η κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικών, αυγών και λαδιού.
Οφέλη νηστείας
Η νηστεία μπορεί να έχει πολλούς διατροφικούς περιορισμούς, ωστόσο έχει και σημαντικά οφέλη για τον οργανισμό.
Ειδικότερα, η αποχή από τα ζωικής προέλευσης τρόφιμα συντελεί στην μείωση των προσλαμβανόμενων κορεσμένων λιπαρών από τον οργανισμό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μείωση των επιπέδων χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων.
Επίσης, η διατροφή στην νηστεία είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, λόγω της αυξημένης πρόσληψης φρούτων, λαχανικών και προϊόντων ολικής άλεσης. Αυτό έχει ως επακόλουθο, την ορθή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και κυρίως του εντέρου. Με απλά λόγια, καταπολεμείται η δυσκοιλιότητα.
Συγχρόνως, η διατροφή στην νηστεία είναι πλούσια και σε αντιοξειδωτικές ουσίες όπως καροτενοειδή, βιταμίνη C και βιταμίνη Ε. Αυτό το γεγονός οδηγεί σε αποτοξίνωση του οργανισμού, ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και μείωση του οξειδωτικού στρες.
Τέλος, κατά την περίοδο της νηστείας, αυξάνεται η πρόσληψη καλίου, ω3 λιπαρών και σεληνίου. Τα συστατικά αυτά βοηθούν στην μείωση της αρτηριακής πίεσης και στην βελτίωση της λειτουργίας της καρδιάς και του νευρικού συστήματος.
Τι πρέπει να προσέξουμε διατροφικά
Για να επωφεληθεί η υγεία μας από την νηστεία, υπάρχουν κάποια σημεία που πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία.
Αρχικά, θα πρέπει να ελέγχουμε το μέγεθος των μερίδων που καταναλώνουμε στα γεύματα. Όλες οι τροφές, σε μεγάλες ποσότητες, μπορούν να οδηγήσουν στην αύξηση βάρους.
Επίσης, κατά την νηστεία αυξάνεται το τσιμπολόγημα και οι τροφές που είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες και λιπαρά. Αυτό οφείλεται στην απουσία των ζωικών πρωτεϊνών, όπου η πέψη τους γίνεται πιο αργά και προκαλούν κορεσμό για περισσότερη ώρα.
Επομένως, είναι απαραίτητη η διατήρηση μικρών και συχνών γευμάτων για να αποφύγουμε στο επόμενο γεύμα να είμαστε πολύ πεινασμένοι. Ταυτόχρονα, σε κάθε γεύμα πρέπει να φροντίζουμε να υπάρχει άφθονη σαλάτα και φυτική πρωτεΐνη για επαρκή κορεσμό.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και ο τρόπος μαγειρέματος στα φυτικά τρόφιμα για την διατήρηση και την απορρόφηση όλων των θρεπτικών συστατικών.
Ακόμη, η διατροφή μας την περίοδο της νηστείας πρέπει να είναι ισορροπημένη και με ποικιλία. Πιο απλά, πρέπει να γίνονται οι κατάλληλοι συνδυασμοί για να παρέχονται στον οργανισμό όλα τα θρεπτικά συστατικά. Ειδικότερα:
Ασβέστιο
Η απουσία των γαλακτοκομικών προϊόντων, περιορίζει τις πηγές πρόσληψης ασβεστίου.
Επομένως, πρέπει να καταναλώνουμε φυτικές πηγές που είναι πλούσιες σε ασβέστιο και πολυακόρεστα λιπαρά, όπωςξηροί καρποί, το σπανάκι και τα μύδια. Επίσης, τα προϊόντα σόγιας ή ξηρών καρπών.
Σίδηρος
Ο σίδηρος που λαμβάνουμε κατά την διάρκεια της νηστείας χαρακτηρίζεται μη αιμικός και απορροφάται από τον οργανισμό δυσκολότερα.
Για να επιτύχουμε την μέγιστη απορρόφηση είναι σημαντικό να το συνδυάζουμε με μία πηγή βιταμίνης C ή β-καροτένιου. Για παράδειγμα, μπορούμε να προσθέσουμε μπρόκολο ή ντομάτα ως συνοδευτικό με τις φακές κ. α.
Πρωτεΐνες
Στην νηστεία η πρωτεΐνη που λαμβάνουμε είμαι μόνο μέσω των θαλασσινών ή συνδυάζοντας όσπρια με σιτηρά (π.χ. φακόρυζο). Τα όσπρια και τα σιτηρά περιέχουν διαφορετικά αμινοξέα και συνδυασμένα μεταξύ τους αλληλοσυμπληρώνονται και δίνουν πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας.
Επίσης τα μανιτάρια, η σόγια, το τόφου και η κινόα είναι πλούσια σε πρωτεΐνη.
Επιστημονική υποστήριξη για διατροφή νηστείας
Η περίοδος της νηστείας, μπορεί να ενισχύσει την υγεία, να βελτιώσει τις διατροφικές συνήθειες και το λιπιδαιμικό προφίλ.
Με την κατάλληλη καθοδήγηση από εναν έμπειρο Διατροφολόγο μπορείτε να εξασφαλίσετε ότι δεν θα υπάρξουν διατροφικές ελλείψεις και απώλεια θρεπτικών συστατικών όσο νηστεύετε.
Αν λοιπόν χρειάζεστε έναν επιστήμονα υγειας να σας κατευθύνει και να σας εκπαιδεύσει στο πώς πρέπει να είναι ένα νηστήσιμο πλάνο διατροφής, μπορώ να σας βοηθήσω. Είμαι Διαιτολόγος- Διατροφολόγος στην Ακράτα και μπορώ να σας εξυπηρετήσω δια ζώσης στο διαιτολογικό μου γραφείο ή διαδικτυακά μέσω Online συνεδριών.
Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου για να προγραμματίσετε μια συνεδρία με όποιον από τους ακόλουθους τρόπους σας εξυπηρετεί:
- τηλεφωνήστε μου στο 697 802 4560
- συμπληρώστε την φόρμα επικοινωνίας στην ιστοσελίδα μου